Keuzedelen mbo

Aan de basis van E-userskills ligt het onderzoek Ctrl-Alt-Delete van de Universiteit van Twente. Uit dit onderzoek bleek dat werknemers, schoolverlaters en stagiaires niet voldoende digitaal vaardig zijn. Productiviteitsverlies door het ontbreken van adequate digitale vaardigheden kost Nederland rond de 19 miljard euro per jaar. Op basis van dit onderzoek heeft het ECP (Platform voor de Informatiesamenleving) een standaard voor digitale vaardigheden laten ontwikkelen: E-userskills. Op basis van diverse expertmeetings met ruim honderd vertegenwoordigers uit diverse beroepen en branches is de inhoud bepaald. De inhoud van deze standaard is vastgelegd in het E-userskills Certificaat Digitale vaardigheden. Hierin wordt beschreven welke basisvaardigheden elke burger, student en werknemer nodig heeft.

Uitgangspunt

Uitgangspunt bij de ontwikkeling van deze standaard is een minimaal basisniveau voor elke (aankomend) medewerker en burger in Nederland. Daarnaast is er een gevorderd niveau ontwikkeld waarbij gedifferentieerd kan worden naar verschillende functies.

In het bedrijfsleven komt dit uitgangspunt ook vaak terug. Organisaties stellen steeds vaker de eis aan elke medewerker om te voldoen aan het basisniveau digitale vaardigheden. Daarnaast zien we dat voor verschillende functies aanvullende eisen worden gesteld voor verschillende onderdelen uit de standaard Certificaat Digitale vaardigheden.

Inhoud en niveau

De inhoud van het certificaat Digitale vaardigheden basis en het hieraan verbonden keuzedeel is een echt basisniveau. Zoals bij de uitgangspunten vermeld heeft het tot doel een niveau van digitale vaardigheden te beschrijven die minimaal nodig zijn voor elke werknemer en burger.

De gevorderde variant is ontstaan door te kijken naar verschillende functies en beschrijft een hoger (en/of meer verdiepend) niveau. Voor bepaalde functies geldt dat er extra eisen gesteld worden aan de digitale vaardigheden. Zo zal een secretaresse alle ins- en outs van een tekstverwerkingspakket moeten beheersen en zal een assistent-accountant veel vaardiger moeten zijn met een spreadsheet dan een beveiliger. Het certificaat Digitale vaardigheden gevorderd biedt hiervoor een kapstok en de mogelijkheid om de juiste accenten te leggen.

Keuzedelen mbo

Na oplevering van de standaard voor het E-userskills Certificaat Digitale vaardigheden is er vanuit het bedrijfsleven en het mbo gevraagd om een vertaling te maken naar keuzedelen voor het mbo. Een mbo-opleiding bestaat uit een basisdeel, profieldelen en keuzedelen. Met keuzedelen kan de student zich verbreden of verdiepen. Meer informatie is te vinden op de website van de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven (SBB).

Er zijn twee keuzedelen opgeleverd en vastgesteld: een basisvariant (K0022) en een gevorderde variant (K0023). Het zijn beide generieke keuzedelen, wat betekent dat ze aan alle mbo-opleidingen gekoppeld zijn. Ook heeft de minister besloten aan dit keuzedeel een certificaat te verbinden.

“Alleen keuzedelen die een zelfstandige betekenis hebben op de arbeidsmarkt, komen in aanmerking voor het hieraan verbinden van een certificaat. Het gaat hierbij om arbeidsmarktrelevante keuzedelen die ervoor zorgen dat werkenden en werkzoekenden breder inzetbaar worden of beter toegerust worden op veranderende beroepsvereisten.” Citaat Staatscourant 2016 nr. 50654, 28 september 2016

Het format voor de keuzedelen bood bij de invoering van keuzedelen in het mbo nog niet de mogelijkheid om keuzedelen te ontwikkelen op basis van alleen vaardigheden en kennis. Er is daarom een vertaling gemaakt naar kerntaken en werkprocessen. Hierdoor is in de beschrijving van de keuzedelen de concreetheid zoals beschreven in de standaard van E-userskills deels verloren gegaan. De beschrijving van E-userskills (als bron van de twee keuzedelen) is voor zowel ontwikkelaars van examens als ook voor ontwikkelaars van onderwijs en lesmateriaal een concreet en bruikbaar handvat. Diverse scholen, educatieve uitgevers en examenleveranciers maken er dan ook gebruik van.